Czy wełna gryzie? Cz.1


Trochę historii, czyli jak to się zaczęło?

(na podstawie „The history od wool.Fact Sheet” Division American Sheep Industry Association, Inc)

Na wstępie, przy okazji pierwszego postu o tej tematyce, zdradzę Wam, że to nie jest tak, iż pisze to co wiem od mamy, babci, ect. Specjalnie dla Was od kilku tygodni sama wertuję internet, książki/encyklopedie/czasopisma. I zdradzę Wam szczerze, że temat ten mnie bardzo wciągnął.

Ale do rzeczy…

 Dawno, dawno temu… ;), gdyż było to około 10 tysięcy lat temu, w okolicach Azji Mniejszej człowiek prymitywny hodował owce. Robił to dla trzech rzeczy:
- dla żywności
- dla odzieży
- dla schronienia.
Początkowo, po zabiciu tego biednego zwierzaka w celach konsumpcyjnych, po prostu okrywał się skórą tegoż biedaczka.  Następnie nauczył się tkać i obrabiać wełnę, która stała się pewną składową bogactwa Babilonu!

Dzięki temu, że wełna owcza ( tu zaznaczam, mówiąc wełna zawsze powinniśmy mieć na myśli wełnę owczą- jeśli jest to wełna z innego zwierza to powinno być napisane np. wełna kozia, wełna z alpaki, wełna wielbłądzia) jest ciepła, prymitywny człek mógł zacząć podróżować poza ciepły „kącik” Mezopotamii.

Ponad 7 tysięcy lat później ( między trzy tysiące, a tysiąc lat przed naszą erą) Rzymianie, Grecy i  Persowie zaczęli sprzedawać wełnę i ulepszać hodowle owiec.


W VIII wieku n.e Hiszpania zaczęła handlować wełnę eksportowaną z Egiptu, Grecji, Konstantynopolu, Florencji i Afryki Północnej. W wieku XII naszej ery po podbiciu Grecji przez Normanów, ci ostatni wysłali do Palermo około 100 tkaczy, których wykonywali swoją pracę jako niewolnicy. Bardzo szybko skopiowali to tkacze Włoscy.  

Handel wełną i bogactwo jaki to dawało już wtedy sfinansowało podróż Kolumba!

Król Ludwik XVI, zwany także Ludwikiem Ostatnim, w 1786 roku sprowadził do swojej posiadłości w Północnej Francji sprowadził ponad 350 owiec (różne źródła podają inna liczę więc troszkę uśredniłam) nazywanych Merynosami w celu skrzyżowania ich z owcami, które już posiadał. Rasa, która powstała została nazwana od nazwy miejscowości w której mieściła się posiadłość króla- Rambouillet
Wełna, która powstała jest aktualnie bardzo pożądaną z racji na to, iż jest długą i cienką- wełna Merino.
Wełna Merino, fot. własna


Mniej więcej w tym samym czasie Anglia ograniczyła granice eksportu wełny surowej.
W 1377 roku, „królewski kupiec wełny”, czyli Król Edward  III, zagarnął utkane towary wraz z flamandzkimi tkaczami do Anglii by tam branża się rozwijała.  Brytyjskie wyroby włókiennicze stanowiły, aż dwie trzecie handlu zagranicznego!

Podczas swojej drugiej podróży (1493), Kolumb przewiózł owce na Santo Domingo i Kubę, dzięki czemu, plemiona indyjskie do dziś znane są z pięknych dywanów wykonanych oczywiście z wełny.

Lata 1509-1547 uważane są za szczyt „wełnianego imperium” Wielkiej Brytanii.

W 1765 roku Król Anglii Jerzy III zaczął karać za handel wełną w Koloniach. Kara była bardzo sroga, bowiem odcinano prawą rękę, każdemu kto odważył się uczynić nie po myśli króla. Mimo tego (oczywiście),  przemysł wełniany w Ameryce rozkwitał.
Thomas Jefferson oraz George Washington także utrzymywali stada owiec, których to wełnę wykorzystywano do wyrobu garniturów.


To wtedy pojawiły się także krosna, czesanki czy też mechaniczna przędzarka nazywana Spinning Jenny- „przędąca Joasia”.

Fot. https://en.wikipedia.org/wiki/Spinning_jenny


Od 1800 roku wełna i jej wyroby zaczęły być wysyłane do innych krajów, z biegiem czasu opanowywały coraz większą część świata.

C.D.N....




Komentarze